پوشش ضد حریق چیست؟

فرض کنید ما ‌‌می‌‌خواهیم تکه ای آهن که بخشی از آن عایق بندی شده را در مجاورت دمای بسیار زیاد قرار دهیم. قطعا خواهیم دید که قسمت‌‌های غیر عایق برخلاف قسمت‌‌های عایق شده تحت تاثیر دما دچار انبساط گرمایی ‌‌می‌شوند و تغییر شکل ‌‌می‌دهند و حتی اگر دمارا بالاتر ببریم ‌‌می‌توان شاهد ذوب شدن فلز هم بود.

پوشش ضد حریق موادی غیر رسانا و مقاوم در برابر افزایش گرما است که جلوی گسترش آتش در ساختمان‌‌هارا گرفته واز فلزات و مصالح ساختمانی درمقابل حرارت و آتش محافظت ‌‌می‌کند

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص پوشش ضد حریق شمارا به مطالعه ادامه این مطلب دعوت ‌‌می‌کنم.

چرا باید از پوشش ضد حریق استفاده کنیم؟

حفاظت از ساختمان‌‌ها و سازه‌‌های فلزی همواره الزا‌‌‌می‌‌بوده و باید به بهترین نحو و با استاندارد‌‌های لازم انجام شود زیرا آسیب دیدن این مصالح هم ضرر جانی و هم ضرر اقتصادی در پی دارد.امروزه یکی از شایع ترین حوادث انسانی آتشسوزی است که همواره آسیب‌‌های زیادی به دنبال دارد و موجب فرسوده شدن و تخریب فلزات و مصالح ساختمانی ‌‌می‌شود.

یکی از بهترین راه‌‌های حفاظتی برای مصالح به کار رفته در ساختمان در مقابل آتشسوزی به کارگیری انواع پوشش ضد حریق ‌‌می‌‌باشد.در این روش حفاظتی مصالح ساختمانی را آغشته به پوشش ضد حریق ‌‌می‌کنند ‌‌‌می‌‌پوشانند و به نوعی در مقابل حرارت و آتش عایق بندی ‌‌می‌کنند به گونه ای که حتی اگر آتش زبانه بکشد بازهم زیان زیادی به ساختمان نمی‌رسد و از عبور حرارت از اسکلت ساختمان جلوگیری ‌‌می‌شود.

امروزه در تمام جوامع بشری ایمنی ساختمان و بنا‌‌ها از جمله موضوعات بنیانی است که مورد توجه قرار ‌‌می‌گیرد. لذا لازم است با استفاده از این قبیل عایق‌‌ها ساختمان خود را در مقابل حریق ایمن کرده و به نوعی پیشگیری کنیم.

در چه مکان‌‌های از انواع پوشش ضد حریق استفاده ‌‌می‌شود؟

 

• شرکت‌‌های تجاری و فروشگاه‌‌ها
• آپارتمان‌‌های مسکونی چند طبقه
• مکان‌‌های صنعتی از قبیل کارخانه‌‌ها
• پالایشگاه‌‌های نفتی و پتروشیمی
• مناطق نظا‌‌‌می‌‌از قبیل پادگان‌‌های نظا‌‌می‌
• ادارات دولتی
• و…..

البته لازم به ذکر است که استفاده از این نوع پوشش‌‌ها در ساختمان‌‌های کوچکتر و با تعداد واحد و طبقه‌‌های کم ضرورتی ندارد هر چند انجام دادن اینکار خالی از لطف نیست و بهتر است حتی اگر ساختمان شما کوچک و دارای یک یا دو طبقه هم هست با اینکار خود و اطرافیانتان را ایمن کنید.

اما استفاده از این نوع پوشش‌‌ها در ساختمان‌‌های بزرگتر که متراژ بالایی دارند و یا اینکه تعدا واحد‌‌ها و طبقه‌‌های آنها زیاد است ضروری بوده و لازم الاجراست.

 

مزایای کلی پوشش‌‌های ضد حریق:

1. مقاومت در برابر فساد
2. مقاومت در برابر خوردگی و فرسایش
3. حفظ ظاهر ساختمان و بناها
4. عدم تولید گاز‌‌های س‌‌‌می‌‌در هنگام ‌‌آتش‌سوزی
5. جلوگیری از گسترش سریع حریق
6. افزایش مقاومت سازه‌‌ها

مواد مورد استفاده در پوشش ضد حریق چیست ؟

پوشش‌‌های ضد حریق را ‌‌می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد:

 

1. پوشش‌‌های بر پایه مواد آلی:

 

از قبیل رزین‌‌ها و رنگدانه‌‌هایی که در هنگام آتشسوزی دچار تورم ‌‌می‌شوند. این نوع مواد همه دارای عنصر کربن بوده  و هنگا‌‌‌می ‌‌که تحت تاثیر حرارت  و دمای زیاد قرار ‌‌می‌گیرند فعال ‌‌‌می‌‌شوند و به مرور لایه‌‌های کربنی ضخیم و متخلخل که باد کرده اند را ‌‌‌می‌‌سازند.

این لایه‌‌ها بسیار ضخیم اند و لایه‌‌های عایق غیر مشتعل را بر روی سطح مصالح ایجاد ‌‌می‌کنند و جلوی بزرگ شدن و زبانه کشیدن آتش را ‌‌می‌گیرند.

 

2. پوشش‌‌های برپایه مواد معدنی:

 

پوشش‌‌های ضد حریق معدنی که ور‌‌میکولیت اساسی ترین بخش آن است و دارای مقاومت چشمگیری در مقابل حرارت و دیگر عموامل فرسایشی ‌‌می‌باشد وعایق صوتی است و به هیچ وجه مشتعل نمی‌شود و همچنین فاسد نشده و گاز‌‌های سمی‌‌تولید ‌‌نمی‌کند دیگر بخش اساسی این نوع پوشش‌‌ها سیمان و گچ ‌‌می‌باشد که با خاصیت چسبندگی زیادی که دارند کارایی این نوع از پوشش‌‌هارا افزایش ‌‌می‌دهند.

پوشش‌‌های بر پایه مواد معدنی در مقابل حرارت واکنش داده و حدودا 30 برابر اندازه اولیه خود ‌‌می‌شوند و جلوی گسترش بیش از حد آتش را ‌‌می‌گیرند.

سایر مواد موجود در پوشش‌‌های معدنی شامل موادی است که جلوی فرسایش فلزات و مصالح را ‌‌می‌گیرند و باعث افزایش عمر این مواد ‌‌می‌شوند و همچنین ضد حریق بوده و مقاومت گرمایی بالای دارند.

 

خصوصیات کلی پوشش‌‌های ضد حریق چیست؟

1. در برابر حرارت و آتش مقاوم باشد
2. غیر مشتعل باشد و نسوزد
3. جنبه اقتصادی مواد در نظر گرفته شود
4. نباید دارای مواد حساسیت زا باشد
5. باید قابلیت تولید در سطوح گسترده را دارا باشند
6. نباید از خود گاز‌‌های سمی و خطر ناک تولید کنند
7. باید در برابر عوامل فرسایشی مقاوم باشد و استحکام سازه را حفظ کند
8. باید عمر آن زیاد باشد و سریع تخریب نشود
9. باید در مقابل اطفا کننده‌‌های حریق مقاوم بوده و با آن‌ها واکنش ندهد

 

انواع پوشش ضد حریق:

1. پوشش‌‌های معدنی
2. رنگ‌‌های عایق
3. بردها

 

 

پوشش‌‌های معدنی:

این نوع پوشش‌‌ها خود به دو دسته گچی و سیمانی و تقسیم ‌‌می‌شوند و از ترکیب این دو ماده با مواد دیگر که مهمترین آن‌‌ها ور‌‌میکولیت است ساخته ‌‌می‌شوند. این نوع از پوشش‌‌ها اغلب خشک بوده و با قرار گرفتن در کنار رطوبت و دیگر مواد دچار فرسایش فیزیکی و شیمیا‌یی ‌‌نمی‌شوند.البته واضح است که استفاده از پوشش‌‌های گچی در همه جا درست نیست و در برخی مکان‌‌ها قابل استفاده ‌‌نمی‌باشند اما نوع سیمانی آن هیچ محدودیت خاصی ندارد و در همه مکان‌‌ها استفاده ‌‌می‌شود.

مزایای پوشش‌‌های معدنی:

1. ساده بودن استفاده از آنها
2. قابلیت باز تولید زیاد
3. سریع تربودن روند تولید آنها
4. صرفه اقتصادی
5. یکپارچه و هم‌سطح بودن ان
6. عدم تولید گاز سمی

معایب پوشش‌‌های معدنی:

1. ظاهر غیر ظریف و ضخیم

 

 

رنگ‌‌های عایق:

این نوع از پوشش با روش‌‌های بسیار پیچیده ای تولید ‌‌می‌شوند و شامل دو دسته کلی پوشش‌‌های تاخیرانداز و پوشش‌‌های ضد حریق ‌‌می‌شوند. و این نوع از رنگ‌‌هارا با قلمو و یا پمپ نقاشی ‌‌می‌توان بر روی سطوح استفاده کرد

رنگ‌‌های تاخیر انداز سوختن:این پوشش‌‌ها با واکنش‌‌های گرما گیر شیمیایی از گسترش سریع آتش جلوگیری ‌‌می‌کنند و جلوی خسارات بیشتر را ‌‌می‌گیرند

رنگ‌‌های ضد حریق: این نوع از رنگ‌‌ها همانطور که از نامشان پیداست غیر مشتعل بوده و در اثر حرارت دچار تورم ‌‌می‌شوند و جلوی انتقال گرما بیش از حد را به فلزات ‌‌می‌گیرند.

 

مزایا رنگ‌‌های عایق:

2. ظاهر مناسب
3. ضخامت کم و ظریف بودن
4. اشغال محیط خیلی کم
5. قابلیت تر‌‌میم زیاد

 

معایب رنگ‌‌های عایق:

1. هزینه بالا
2. نیاز به نیروی انسانی ماهر برای نصب و استفاده

 

 

بورد ضد حریق:

بورد‌‌ها دارای مقاومت گرمایی بالایی بودن و به راحتی و بدون نیاز به نیروی ماهر قابل استفاده هستند و قابلیت رنگ شدن و حتی کاغذ دیواری نیز دارند.

 

مزایا بوردها:

1. نصب و استفاده ساده
2. نصب سریع
3. قابلیت نقاشی و رنگ شدن
4. حفظ کارایی در شرایط مختلف

 

معایب بردها:

1. عدم تایید توسط سازمان آتشنشانی
2. هزینه بسیار زیاد نسبت به سایر عایق‌‌ها

مواردی که باید هنگام استفاده از پوشش ضد حریق به آن توجه کرد:

1. سطح باید پاکیزه و بدون گرد و غبار باشد
2. باید پیش از استفاده سطح موردنظر را شستشو داده و خشک کنید
3. قسمت هاییی از سازه که آسیب دیده اند باید پیش از نصب پوشش ترمیم شوند
4. دمای سطح نباید بیش از اندازه زیاد یا کم باشد

نحوه تشخیص پوشش ضد حریق اوجینال از فیک آن:

در این نوع اجناس هم مانند اغلب اجناس دیگر نوع جنس فیک نفوذ کرده و متاسفانه تعداد آنها کم هم نیست.و نوع فیک آن معایب بسیاری از قبیل فاسد شدن و یا تصاعد گاز های سمی خطر ناک از خود را دارد.

اما متاسفانه بدون استفاده از ابزار های لازم نمی‌توان متوجه اصل یا فیک بودن این اجناس شد. پس برای تهیه این اجناس بهتر است از مراکز و شرکت های مطمأن خرید کرده و به نشان های استاندارد درج شده روی آن توجه کنید.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

 

 

جمع بندی:

فایرپروف‌ها(نام لاتین پوشش ضد حریق)از بناها و ساختمان‌‌های ما در مقابل آتش‌سوزی‌‌های کوچک و بزرگ حفاظت ‌‌می‌کند و باعث ‌‌می‌شود که از جان و مال ما حفاظت شود.

البته موضوعی که بسیار مهم است این است که شما با توجه به مکان مورد استفاده سازه و همچنین نوع کارایی آن عایق مناسبی استفاده کنید و اینگونه باعث شوید هرگز آرامش شما دچار خدشه نشود و در مقابل ‌‌آتش‌سوزی آماده باشید.

ا‌‌میدواریم که هیچوقت هیچ جایی دچار ‌‌آتش‌سوزی نشود اما همیشه باید برای شرایط آماده بود و ایمنی‌های لازم را تدارک دید که  دیگر حوادثی نظیر پلاسکو جانگداز تکرار نشود.

جدول جمع بندی:

 

سوالات متداول:

پوشش ضد حریق چیست؟

نوعی مواد است که با پوشاندن سطوح از گسترش حریق جلوگیری ‌‌می‌کنند

بهترین نوع پوشش ضد حریق با توجه به نوع کاربرد آن کدام است؟

این سوال یک مقدار پیچیده است و نمی‌شود به طور کلی نظر داد اما با توجه به مزایا و معایب،رنگ عایق پر کاربرد تر ‌‌‌می‌‌باشد

آیا استفاده از پوشش ضد حریق در همه مکان‌‌ها الزا‌‌‌می‌‌است؟

خیر در ساختمان و بنا‌‌های کوچک الزا‌‌‌می‌‌ نیست اما بهت استر استفاده کنیم تا از حریق و زیان‌های بسیارش در امان باشیم

چرا باید از پوشش حریق استفاده کرد؟

چون پیشگیری به مراتب از درمان بهتر بوده و با انجام چند کار به ظاهر ساده ‌‌می‌توان جلوی زیان‌‌های بسیار بزرگ را گرفت